Porównanie metod dezynfekcji wody

Dawne metody dezynfekcji z zastosowaniem m.in. chloru działały względnie skutecznie tylko w bardzo dużych stężeniach (w szczególności przy walce z Legionellą). Dezynfekcja szarżowa (szokowa, uderzeniowa) o stężeniach nawet do 25mg/l nie zawsze dawała pożądane efekty, ze względu na słabą zdolność niszczenia biofilmów, w których bakterie się namnażają. Do tego liczne problemy eksploatacyjne i techniczne, w połączeniu z niedającymi się zaakceptować właściwościami organoleptycznymi („chlorowy” zapach i smak) wody wymagały znalezienia innej, skuteczniejszej metody.

Rozwiązanie przyniósł dwutlenek chloru, który nie dość, że jest substancją pozbawioną negatywnych właściwości chloru, to doskonale radzi sobie z niszczeniem wspomnianych biofilmów. Dzięki specjalnym generatorom, dwutlenek chloru może być bezpiecznie dozowany i wytwarzany na miejscu z dwóch relatywnie tanich i dostępnych składników – chlorynu sodu i kwasu solnego. Generatory dwutlenku chloru nie wymagają zatem wymiany i serwisowania ulegających zużyciu kosztownych elektrod, tak jak w przypadku urządzeń dezynfekujących metodą elektrolizy z jonami miedzi i srebra.

Skuteczność dezynfekcji dwutlenkiem chloru potwierdza nie tylko liczne grono naszych zadowolonych klientów, ale także powszechna akceptacja tej metody przez różne ośrodki badawcze i analityczne. Czysty roztwór dwutlenku chloru (zgodnie z normą DIN EU 12671:2000-11) został wpisany w Niemczech na listę niezawodnych i skutecznych preparatów do dezynfekcji wody (Dziennik Urzędowy DVGW W 291:2000-03 – Oczyszczanie i dezynfekcja urządzeń do rozprowadzania wody). Jonizacja wody przy użyciu jonów Cu i Ag w wybranych krajach (m.in. Brukseli, Belgii) nie jest dopuszczalna jako metoda uzdatniania wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. W lutym 2012 roku Komisja Europejska wydała decyzję o niewłączeniu stosowania miedzi jako biocydu w Europie. Decyzja ta spowodowana była niedostarczeniem przez przemysł wymaganych informacji dotyczących miedzi.¹

Dezynfekcja wody pod okiem PZH

Wg wydanej na początku 2019 roku opinii Państwowego Zakładu Higieny Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego dotyczącej potencjalnej szkodliwości dla zdrowia ludzi stosowanych w sposób ciągły metod zwalczania bakterii Legionella, sporządzonej na życzenie Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Warszawie, w sekcji opisującej metody dezynfekcji ciągłej, wyraźnie stwierdzono, że jony miedzi i srebra mogą przyczynić się do nasilenia korozji instalacji i wynikających stąd zmian jakości wody.² Problem ten w szczególności dotyczy instalacji wodociągowych, w których materiałem konstrukcyjnym jest stal węglowa, także zabezpieczona powłoką cynkową. Na powierzchni zaobserwowano odkładanie się złogów miedzi i tworzące się w ich sąsiedztwie ogniska korozji wżerowej.

Temu niepożądanemu zjawisku sprzyjają liczne właściwości uzdatnianej wody – niska twardość, pH, temperatura, niska wartość stężenia rozpuszczonego węgla nieorganicznego, stężenie chlorków, a przede wszystkim stagnacja (brak rozbioru) wody w układzie wodnym.

Kolejnym problemem jest bezpieczeństwo dla zdrowia ludzi – wg PZH znane są przypadki, w których wartości stężeń miedzi wielokrotnie przekraczały dopuszczalną wartość parametryczną dla wody przeznaczonej do spożycia, stwarzając ryzyko wystąpienia u konsumentów takich dolegliwości jak biegunka, nudności, wymioty, bóle brzucha. Problematyczne są także występujące zbyt wysokie stężenia srebra, przekraczające wartości zalecane w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia. W przypadku długotrwałego narażenia taka sytuacja powoduje argyrię (srebrzycę). Podwyższone stężenia miedzi i srebra mają też wpływ na organoleptykę wody – metaliczny gorzki smak, zabarwienie i niebieskozielone przebarwienia ceramiki sanitarnej.

Zachowując uczciwość należy zaznaczyć, że uzdatnianie wody metodą dozowania dwutlenku chloru pozostawia produkty uboczne w postaci chloranów i chlorynów. Z tego powodu Światowa Organizacja Zdrowia WHO ustaliła nieszkodliwą i bezpieczną dla ludzi zawartość tych związków na 0,7mg / l. Wysokiej klasy generatory dwutlenku chloru wytwarzają i dozują ten związek pod ścisłą kontrolą, co wyklucza uzyskanie szkodliwych stężeń mogących powodować zagrożenie – dozowana ilość jest znacznie poniżej dopuszczalnego maksymalnego progu, przy jednoczesnym zachowaniu pełnej skuteczności dezynfekcyjnej. Nadal jest to znacznie bezpieczniejsze, niż odkładanie się w organizmie ludzkim metali ciężkich.³

Bibliografia i źródła:

1. DECYZJA KOMISJI z dnia 9 lutego 2012 r. dotycząca niewłączania niektórych substancji do załącznika I, IA ani IB do dyrektywy 98/8/WE Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącej wprowadzania do obrotu produktów biobójczych »
2. Opinia Państwowego Zakładu Higieny Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego dotycząca potencjalnej szkodliwości dla zdrowia ludzi stosowanych w sposób ciągły metod zwalczania bakterii Legionella, sporządzona na wniosek Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego »
3. Metody dezynfekcji stosowane do usuwania zanieczyszczenia pałeczkami Legionella z instalacji wodociągowych w zakładach opieki zdrowotnej – Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny w Warszawie »

---